حکیم ابو‌القاسم فردوسی

    حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی، در طوس بدنیا آمد و در همان شهر علم و ادب آموخت.  فردوسی از آغاز جوانی به تاریخ باستانی ایران علاقه زیادی داشت.  در حدود سال ۳۶۵ هجری (قرن چهارم هجری برابر با قرن دهم میلادی) بر آن شد که تاریخ شاهان و پهلوانان را بنظم در آورد.  از آن پس داستانهای تاریخی و افسانه های قدیمی ایران را از هرجا گرد آورد.  سرانجام پس از سی و یک سال شاهنامه را بپایان رساند.

    این کتاب بزرگترین اثر ادبی و نظم فارسی است.  شیوه بیان شاهنامه ساده و روشن است.  فردوسی در شاهنامه از بکار بردن لغات بیگانه دوری جسته و کوشیده است واژه های اصیل زبان فارسی را بکار برد.  از اینرو بنظر ایرانشناسان شاهنامه سند بزرگی در زنده کردن فارسی محسوب می شود.  فردوسی خود در این باره می گوید:

 

بسی  رنج بُردم   در  این  سال سی        عجم  زنده کردم بدین پارسی

نمیرم   از   این  پس  که  من  زنده ام        که  تخم  سخن را پراکنده ام

هر آن کس که دارد، هش و رای و دین        پس از مرگ بر من کند آفرین